دروازه های تهران در حصار تهماسبی

Authors

  • هاله حاج یاسینی کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران، دانشگاه هنر اصفهان
Abstract:

نخستین حصار شهر تهران و چهار دروازة آن در دورة شاه تهماسب صفوی بنا شده‌اند. در دوره‌های بعدی، یک دروازه در زمان افغان‌ها به این حصار اضافه شد و یک دروازة دیگر هم به دورة قاجار تعلق دارد. معمولاً این دروازه‌ها به‌دلیل شباهت اسمی، با دروازه‌های حصار ساخته‌شده در دورة ناصرالدین‌شاه یکسان انگاشته می‌شوند؛ حال آن‌که لازم است با دقت در منابع گوناگون، نقشه‌های تاریخی شهر تهران و نیز نوع و تاریخ تهیة تصاویر مختلف، دروازه‌های حصار نخست را شناسایی کرد و جداگانه به بررسی آنها پرداخت. هر چند این منابع اطلاعاتی کلی از دروازه‌ها در اختیار قرار می‌دهند، اما در این مقاله با استفاده از نتایج حاصل از سامان‌دهی آنها، به صورت مستقل به دروازه‌های حصار تهماسبی پرداخته شده است. به این ترتیب، مشخصه‌های ویژة این دروازه‌ها که به دلیل فاصلة زمانی ساخت‌شان با یکدیگر تفاوت‌هایی نیز داشته‌اند، مورد تأکید قرار گرفته و امکان بازشناسی آنها از دروازه‌های حصار دوم فراهم آمده است. مشخصه‌‌های عمومیِ به‌کار‌رفته در دروازه‌های حصار تهماسبی با توجه به عناصر اصلی و مشترکات بین آنها مشخص گشته و در قالب الگویی کلی ـ که بر اساس تصاویر برجای‌مانده، با نرم‌افزارهای رایانه‌ای شبیه‌سازی‌شده ـ بیان گردیده است. این الگوی پیشنهادی در واقع نمونه‌ای است از فرم کلی دروازه، که عناصر به‌کار‌رفته در آن و نحوة ترکیب آنها در بیشتر دروازه‌های این حصار وجود داشته است.    

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تبیین الگوی شکلی دروازه های حصار شهر تهران در دوره ی قاجار

تهران در دوره ی قاجار دارای دروازه های متعددی بوده که امروزه جز تعدادی تصویر، اثری از آن ها به جای نمانده است. با این حال این امکان وجود دارد که با استفاده از منابع موجود، بتوان ویژگی های مختلف آن ها را مورد مطالعه قرار داد. پژوهش حاضر به منظور آشنایی با خصوصیات این دروازه ها از نظر شهری و معماری و تبیین الگوهای به کار رفته در آن ها انجام پذیرفته است. بدین منظور منابع تاریخی، اسناد تصویری و نقش...

15 صفحه اول

واکاوی نقش حصار و دروازه در امنیت‌بخشی به مجتمع‌های مسکونی، نمونه موردی: مجتمع‌های مسکونی شهر همدان

این مقاله بر آن است تا امنیت مجتمع های مسکونی دارای حصار و دروازه و فاقدحصار و دروازه را بر حسب تجربه جرم ساکنان، مورد بررسی قرار دهد. مطالعات این پژوهش بر پایه چهار راهبرد اساسی رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی  شکل گرفته است و بر حصار و دروازه به عنوان یکی از شاخص‌های دو راهبرد کنترل دسترسی و قلمروگرایی متمرکز شده است. نمونه‌های مطالعاتی، از میان مجتمع‌های مسکونی شهر همدان به روش نمو...

full text

تجلی باورهای تشیع در برخی نگاره های نسخه " فالنامه تهماسبی"

مضامین و مفاهیم مورد علاقه و تأکید تشیع، بخشی از درون‌مایه نسخه نگاره‌های ایرانی را به خود اختصاص داده‌اند. عمده‌ی این آثار، متأثر از نوع حاکمیت و فضای فکری زمانه، به روش‌های تصویری متعدد، از واقع‌گرایانه تا نمادین مصور شده‌اند و مهم‌تر اینکه بیانگر روایت یکسانی نیستند. در این میان، نسخه فالنامه تهماسبی که مجموعه‌ای از مضامین اسلامی و شیعی را در خود جای‌داده و در دوران اقتدار سیاسی و فکریِ تشیع ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 9

pages  105- 129

publication date 2012-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023